به گزارش الف فرهنگ کتاب و کتابخوانی با وجود دو دهه تلاش رشد چشمگیری نداشته و از سوی دیگر شرایط اقتصادی سبد خرید بسیاری از افراد را از کتاب خالی کرده است. گرچه در سال‌های اخیر اقبال جامعه ایرانی به کتاب و مطالعه بیشتر از گذشته شده است اما طبق آمارهای رسمی هم‌چنان دسترسی به کتاب در ایران با نواقصی همراه است، بنا به گفته معاون فرهنگی وزارت ارشاد بیش از نیمی از مردم کشور به کتابفروشی‌ها دسترسی ندارند.
تعطیلی کتابفروشی‌ها در سال‌های اخیر نشان از این دارد که کتابفروشی در ایران از مشاغل پرریسک است، حتی کتابفروشیهای مطرحی نیز یا تعطیل شده یا در آستانه تعطیلی قرار گرفته‌‌اند. هزینه‌های سنگین اجاره بها، مشکلات اقتصادی و رقابت ناشران با کتابفروشان، مشکلاتی است که کتاب فروشی ها با آن دست و پنجه نرم می کنند.
به نظر می‌رسد با اصلاح قوانین موجود و تنظیم قوانین حمایتی از این بنگاه‌های کم بازده می‌توان تا اندازه بسیاری از تعطیلی‌ها ممانعت کرد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان نهاد نظارتی و حمایتی در حوزه فرهنگ در این میان نقش اصلی را ایفا می‌کند.
محمدعلی جعفریه ،مدیر انتشارات ثالث معتقد است که وزارت ارشاد نباید حمایت‌هایش را محدود کند، بلکه می‌تواند از رهگذر رابطه خوب وزیر ارشاد با بدنه دولت بهترین شرایط را برای صنعت نشر در دولت رقم بزند.
او به خبرنگار الف می گوید: در وضعیت فعلی ما از یک طرف شاهد تعطیلی کتابفروشی‌ها در ایران هستیم و از سوی دیگر هم شاهد این هستیم که بسیاری از کتابفروشیهای تازه متناسب با نیاز مخاطب راه‌اندازی می‌شوند، اما در مجموع باید گفت که کتابفروشی در ایران از مشاغل کم‌بازده است و از نظر اقتصادی چندان جوابگو نیست.اما تعطیلی هر کتابفروشی در ایران ضرر و زیانی برای صنعت نشر خواهد بود.
مدیر انتشارات ثالث اظهار کرد: در ماجرای حمایت وزارت ارشاد از کتابفروشی‌ها باید گفت که دقت داشته باشیم که هر فعال فرهنگی در چهارچوب جمهوری اسلامی ایران، عاشق کشور است و کتابفروشان اتفاقاً از قانونمند‌ترین افرادی هستند که در حوزه فرهنگ فعالیت می‌کنند. بنابراین حمایت‌ها نباید معطوف به یک جریان شود.
جعفریه بیان کرد:وزارت ارشاد لازم است برای حمایت از کتابفروشان در میدان باقی بماند، معاونت فرهنگی وزارت ارشاد هم اگر قرار است حمایتی داشته باشد، باید از همه ارکان نشر حمایت کند چون شرایط همه یکدست است.
وی تصریح کرد:صنعت نشر سالهاست که مشمول معافیت مالیاتی کتابفروشی‌هاست، اما متاسفانه اداره مالیات با عناوین مختلف این مالیات را از کتابفروشی‌ها می‌گیرد. حتی یکی از مشکلات و دلایل تعطیلی کتابفروشی‌ها همین وضع مالیات‌های سنگین است. وزیر ارشاد در این زمینه می‌تواند با مذاکره با وزیر اقتصاد مشکلات مالیاتی کتابفروشان را رفع کند.
مدیر انتشارات ثالث گفت: مشکل دیگری که کتابفروشی‌ها با آن مواجه هستند، تعرفه‌های آب و برق و انرژی است که تجاری محسوب می‌شود و سالهاست که بدنبال تعرفه فرهنگی هستیم، اما هنوز اجرایی نشده است. این مهم نیز می‌تواند توسط وزیر ارشاد در دولت دنبال شود.
جعفریه ادامه داد:بنده بارها به مسئولان در دولت‌های مختلف این نکته را پیشنهاد کردم که قانون اجاره به شرط تملیک را اجرایی کنند،کشور ترکیه نیز این قانون را اجرایی کرد و نتیجه موفقیت‌آمیز بود، اگر با بانک‌ها وارد مذاکره شویم و قانون اجاره به شرط تملیک را در اموال مازاد بانک‌ها اجرایی کنیم، علاقه‌مندان به ایجاد شغل‌های فرهنگی از جمله کتابفروشی می‌توانند کار خود را توسعه دهند. این قانون تنها وامی است که حتی یک ریال از پول دولت در آن هدر نمی‌رود، چون تا آخرین ریال پرداخت نشود، سند به نام شخص زده نمی‌‌شود و می‌توان به کمک این وام کتابفروشی‌ها در کشور را توسعه داد.
وی عنوان کرد:هزینه راه‌اندازی یک کتابفروشی در ایران هزینه سرسام‌آوری است، اکثر ملک‌ها اجاره‌ای است و کتابفروش مجبور است با پرداخت اجاره بهای سنگین کسب و کار خود را بچرخاند، تازه پس از چندین ماه فعالیت زمانی که تازه پاگرفته‌اند، مجبور به تخلیه می‌شوند، اگر دوستان وزارت ارشاد بتوانند با رایزنی با بانک مرکزی قانون اجاره به شرط تملیک را در مورد شعبات و ساختمان‌های مازاد بانک‌ها برای کتابفروشی‌ها اجرایی کنند، کمک بزرگی به اقتصاد نشر و توسعه ویترین کتاب در کشور کرده‌اند.امیدوارم مسئولان وزارت ارشاد با سعه صدر بتوانند مشکلات صنعت نشر را از میان بردارند.
مدیر انتشارات ثالث در ادامه گفت: دولت باید در مسیر پایین‌آوردن هزینه‌های بالای کتابفروشی‌ها گام بردارد. اگر بتوان در کاربری مسکونی فعالیت کتابفروشی راه انداخت دیگر اجاره بهای سنگین نمی‌تواند مانعی برای توسعه ویترین کتاب باشد.
جعفریه اضافه کرد:افزایش قیمت کاغذ بیشترین نقدینگی ناشران را از بین برده است، قیمت کتاب نیز افزایش قابل توجهی پیدا کرده است، کتاب نسبت به سال گذشته دوبرابر و نسبت به سال 99 سه برابر قیمت شده است. همین موضوع موجب کم رونقی اقتصاد کتابفروشی‌هاست از آن طرف وضع اجاره بهای سنگین نیز به مشکلات افزوده است.بنابراین استفاده از قانون اجاره به شرط تملیک و کاربری فرهنگی منجر به توسعه ویترین کتاب در سطح کشور خواهد شد.
